Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Jaśle

POSTANOWIENIE

Dnia 22 września 2020 r.

Sąd Rejonowy w Jaśle I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Grzegorz Wanat

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Katarzyna Wysowska

po rozpoznaniu w dniu 8 września 2020 r. w Jaśle

na rozprawie

sprawy z wniosku R. G.,

z udziałem A. G.,

o podział majątku wspólnego

p o s t a n a w i a:

I. ustalić, że przedmiotem podziału majątku wspólnego jest własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego numer jeden w budynku wielomieszkaniowym położonym w J. przy ulicy (...) wraz
z wkładem budowlanym w (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w J.,

II. dokonać podziału majątku wspólnego w ten sposób, że własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego wraz z wkładem budowlanym wymienione w punkcie I postanowienia przydzielić na wyłączną własność uczestniczce A. G. córce B. i J.,

III. zasądzić od uczestniczki A. G. na rzecz wnioskodawcy R. G. kwotę 65.500 zł (sześćdziesiąt pięć tysięcy pięćset złotych) tytułem spłaty, płatną w następujących ratach:

a) I rata w kwocie 6.000 zł (sześć tysięcy złotych) w terminie 6 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia z odsetkami ustawowymi na wypadek opóźnienia,

b) II rata w kwocie 6.000 zł (sześć tysięcy złotych) w terminie
18 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia, z odsetkami ustawowymi na wypadek opóźnienia,

c) III rata w kwocie 26.750 zł (dwadzieścia sześć tysięcy siedemset pięćdziesiąt złotych) w terminie 3 lat od uprawomocnienia się postanowienia,
z odsetkami ustawowymi na wypadek opóźnienia,

d) IV rata w kwocie 26.750 zł (dwadzieścia sześć tysięcy siedemset pięćdziesiąt złotych) w terminie 4 lat od uprawomocnienia się postanowienia,
z odsetkami ustawowymi na wypadek opóźnienia,

IV. ustalić wartość przedmiotu podziału majątku wspólnego na kwotę 131.000 zł (sto trzydzieści jeden tysięcy złotych),

V. odstąpić od obciążania stron kosztami opłaty od wniosku i wydatków związanych z wynagrodzeniem biegłych od uiszczenia których wnioskodawca był zwolniony i przenieść je na Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Jaśle,

VI. przyznać adwokatowi H. S. prowadzącemu Kancelarię Adwokacką w J. z budżetu Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego
w J. kwotę 4.428 zł (cztery tysiące czterysta dwadzieścia osiem złotych)
(w tym podatek VAT), tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej wnioskodawcy przez adwokata z urzędu.

Sygn. akt I Ns 206/19

UZASADNIENIE

postanowienia Sądu Rejonowego w Jaśle z 22 września 2020 r.

Wnioskodawca R. G. wniósł o podział majątku wspólnego pochodzącego z małżeństwa wnioskodawcy z uczestniczką A. G..

W ostatecznie sprecyzowanym wniosku strony zgodnie wniosły
o ustalenie, że w skład majątku wspólnego wchodzi własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego w J. przy ul. (...) wraz z wkładem budowlanym (strony nie domagały się podziału rzeczy ruchomych). Strony zgodnie ustaliły wartość przedmiotu podziału majątku wspólnego na kwotę 131.000 zł i wniosły o przydzielenie przedmiotowego lokalu na wyłączną własność uczestniczce, przy zasądzeniu od niej na rzecz wnioskodawcy spłaty
w kwocie 65.500 zł.

Strony nie wypracowały zgodnego wniosku co do terminu i sposobu zapłaty wymienionej kwoty. Wnioskodawca domagał się spłaty w maksymalnie dwóch równych ratach, rozłożonych na okres co najwyżej 2 lat, podnosząc, że wynajmuje lokal mieszkalny i jego sytuacja mieszkaniowa jest niepewna,
a chciałby zakupić własne lokum (k. 75). Uczestniczka natomiast oświadczyła, że z uwagi na trudną sytuację finansową nie jest w stanie w tak krótkim czasie spłacić wnioskodawcy, zaproponowała okres 4 lat, jako realny czas, w którym mogłaby uzyskać kredyt na spłatę wnioskodawcy. Wskazała, że ma możliwości, aby
w spłatach pomogła jej rodzina (k. 76/2). W konsekwencji uczestniczka domagała się rozłożenia spłaty na 4 raty - I rata w kwocie 6.000 złotych w terminie 6 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia, II rata w kwocie 6.000 złotych w terminie 18 miesięcy od uprawomocniania się postanowienia, III rata w kwocie 26.750 złotych w terminie 3 lat od uprawomocnienia się postanowienia, IV rata w kwocie 26.750 złotych w terminie 4 lat od uprawomocnienia się postanowienia.

Sąd ustalił, co następuje.

Strony zawarły związek małżeński 05.09.1998 r. Z małżeństwa tego mają dwie córki w wieku 16 i 19 lat oraz pełnoletniego syna (21 lat). Małżonków łączył system małżeńskiej wspólności ustawowej. Małżeństwo zostało rozwiązane wyrokiem Sądu Okręgowego w Krośnie z 14.11.2018 r. sygn. (...)(dowód: odpis skrócony aktu małżeństwa, odpisy aktów urodzenia E. G. i K. G. – k. 11 - 13 w aktach Sądu Okręgowego w Krośnie(...)– k. 68 tych akt).

W dniu 23.03.1999 r. małżonkowie nabyli na prawie wspólności majątkowej małżeńskiej własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) przy ulicy (...) w J., o pow. 49 m ² , znajdującego się w budynku wielomieszkaniowym, należącym do (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w J. wraz z całym wkładem budowlanym. Nabycie lokalu zostało sfinansowane środkami pochodzącymi z funduszy majątku dorobkowego stron (dowód: fotokopia aktu notarialnego rep. A (...) z 23.03.1999 r. sporządzonego przez notariusza E. K. – k. 10 - 12, zaświadczenie (...)
w J. z 17.04.2019 r. – k. 9).

Aktualna wartość opisanego wyżej lokalu wynosi 131.065 złotych (dowód: opinia biegłego rzeczoznawcy majątkowego T. C. z 02.09.2019 r. – k. 27 - 35, opinia uzupełniająca z 02.06.2020 r. – k. 69 - 71).

Wnioskodawca pracuje jako monter w fabryce (...) na podstawie umowa o pracę na czas nieokreślony, gdzie zarabia około 2.500 złotych – do 2.800 zł netto miesięcznie, przy czym ponosi wydatki na dojazdy do pracy w kwocie ok. 200 złotych. Aktualnie zamieszkuje w wynajętym mieszkaniu
w J., za które płaci 400 złotych tytułem czynszu, w tym mieści się opłata za wodę i śmieci, przy czym co pół roku następuje rozliczenie wody, przy którym wnioskodawca dopłaca jeszcze ok. 100 - 150 złotych. Nadto płaci rachunki za prąd około 200 złotych co drugi miesiąc, około 100 - 150 złotych za gaz co miesiąc, internet i telewizję 83 złote miesięcznie, za dwa telefony komórkowe 150 złotych miesięcznie (dowód: przesłuchanie wnioskodawcy – k. 74 - 75).

Strony wspólnie ponoszą wydatki związane z utrzymaniem syna M., który czasami stołuje się u matki i u niej mieszka, czasami u ojca. Wnioskodawca opłaca za niego telefon komórkowy (dowód: przesłuchanie wnioskodawcy –
k. 75, przesłuchanie uczestniczki – k. 76).

Nadto, wnioskodawca zobowiązany jest do alimentacji w kwocie łącznie 1.000 złotych miesięcznie na rzecz córki E. (16 lat) i córki K. (19 lat). Alimenty przekazuje na rachunek bankowy uczestniczki. Spłaca kredyt, którego miesięczna rata to około 280 złotych, a pozostały okres spłaty to ok. 3 - 4 lata.

Z kolei, uczestniczka A. G. pracuje jako starszy inspektor do spraw ubezpieczeń w ZUS, na umowie o pracę na czas nieokreślony. Z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie netto około 2.600 złotych. Ewentualne premie mają charakter uznaniowy i wynoszą albo 600 złotych netto na trzy miesiące albo około 400 złotych netto na trzy miesiące i przyznawane są tylko wówczas gdy pracownik nie choruje co najmniej przez 3 miesiące. Od zeszłego roku uczestniczka dorabia, pracując na 1/5 etatu w L.’u. Uzyskuje z tego tytułu ok. 500 zł netto miesięcznie.

W związku z utrzymaniem mieszkania uczestniczka ponosi wydatki na czynsz do spółdzielni mieszkaniowej 693 złote, opłaty za gaz - 30 złotych miesięcznie, prąd - 140 złotych miesięcznie, telefon 220 złotych miesięcznie, internet i telewizję kablową 140 złotych miesięcznie. W bieżącym roku rozliczenie półroczne za wodę wynosi 420 zł.

Uczestniczka spłaca pożyczkę mieszkaniową, zaciągniętą w zakładzie pracy
w kwocie 416 zł miesięcznie. Spłata zakończy się w lipcu 2022 r.

Razem z nią w mieszkaniu objętym wnioskiem mieszka jej syn T., który nie jest synem wnioskodawcy, wspólne córki K. i E. oraz pomieszkuje syn M.. Młodsza córka uczęszcza do (...) liceum, a starsza w tym roku rozpoczyna studia na Uniwersytecie Pedagogicznym w K.. Wynajęcie mieszkania w K. dla córki uczestniczka szacuje jako koszt około 1.000 złotych miesięcznie.

Mieszkanie objęte niniejszym postępowaniem wymaga dalszego remontu, którego uczestniczka nie podejmuje z uwagi na brak środków finansowych.

Starsza córka ma postępującą wadę wzroku, co corocznie wiąże się z wydatkami na wymianę okularów, zakup szkieł kontaktowych i płynów. Młodsza córka ma atopowe zapalenie skory i wymaga specjalistycznych kosmetyków. Obydwie córki wymagają również leczenia trądziku. Uczestniczka przekazuje córkom miesięcznie po 100 zł kieszonkowego. Zakup kosmetyków i leków oraz środków czystości miesięcznie wynosi około 400 złotych.

Uczestniczka nie posiada oszczędności, nie ma samochodu, do pracy chodzi pieszo lub jeździ rowerem.

Zamieszkujący z uczestniczką syn T. prowadzi firmę reklamową. Sam finansuje swoje potrzeby, ale nie dokłada się kosztów mieszkania, z uwagi na fakt, że oszczędza na własne mieszkanie, które chciałby w przyszłości kupić. Wkrótce urodzi mu się dziecko (dowód: przesłuchanie uczestniczki – k. 75/2 - 77).

Sąd zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 31 § 1 k.r.o. majątkiem wspólnym małżonków są przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Przepis art. 43 § 1 k.r.o. zawiera domniemanie, iż oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Zgodnie z art. 46 k.r.o. od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku w sprawach nie unormowanych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i dziale spadku. Podobne odesłanie w kwestiach proceduralnych do przepisów o dziale spadku zawiera przepis art. 567 § 3 k.p.c.

Skład i wartość majątku ulegającego podziałowi ustala Sąd (art. 567 § 3 k.p.c. w zw. z art. 684 k.p.c.). Zasadą jest, iż podział majątku wspólnego obejmuje składniki należące do danego majątku w dacie ustania wspólności oraz istniejące w chwili dokonywania podziału.

Przepisy regulujące postępowanie o dział spadku (art. 680-689 k.p.c.), jak i przepisy normujące podział majątku wspólnego (art. 566-567 k.p.c.), nie określają wprost sposobów podziału majątku. Odsyłają do uregulowań dotyczących zniesienia współwłasności (art. 688 k.p.c.).

Zgodnie z art. 211 k.c. każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości. Z kolei, zgodnie z art. 212 § 2 k.c. rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli
z obowiązkiem spłaty pozostałych, albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.

Z załączonych do akt sprawy dokumentów wynika, że strony w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nabyły spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego wraz z wkładem budowlanym w spółdzielni mieszkaniowej. Wartość tego składnika majątkowego została ustalona w oparciu o opinię biegłego rzeczoznawcy na kwotę 131.065 zł, przy czym strony zgodziły się na ustalenie jej wartości na poziomie 131.000 zł.

W myśl art. 622 § 2 k.p.c., gdy współwłaściciele złożą zgodny wniosek co do sposobu zniesienia współwłasności, sąd wydaje postanowienie odpowiadające treści wniosku, jeżeli projekt podziału nie sprzeciwia się prawu ani zasadom współżycia społecznego, ani też nie narusza w sposób rażący interesu osób uprawnionych.

W niniejszym postępowaniu złożony zgodny wniosek o podział majątku wspólnego odpowiadał wytycznym wskazanym w treści art. 622 § 2 k.p.c. Zaproponowany sposób podziału był umocowany w przepisie prawnym art. 212 § 2 k.c. Zasady współżycia społecznego i interes uczestników również nie były sprzeczne z treścią wniosku.

Wobec powyższego, zgodnie ze stanowiskiem zainteresowanych, Sąd dokonał podziału majątku wspólnego wnioskodawczyni i uczestnika postępowania w ten sposób, że przedmiotowy lokal mieszkalny przyznał wnioskodawczyni.

O spłacie na rzecz uczestnika Sąd orzekł zgodnie z art. 212 § 3 k.c. oznaczając termin oraz sposób jej uiszczenia oraz wysokość odsetek należnych
w przypadku zwłoki w płatności.

W sprawie bezspornie ustalono, że uczestniczka z tytułu wynagrodzenia za pracę osiąga dochód w wysokości 2.600 złotych netto miesięcznie i 500 zł z tytułu dodatkowego zatrudnienia. Do lipca 2022 r. spłaca kredyt zaciągnięty na remont mieszkania. Ma na utrzymaniu dwie córki, na które otrzymuje alimenty od wnioskodawcy po 500 zł. Potrzeby dorastających córek są dość znaczne i wiążą się nie tylko z koniecznością zapewnienia bieżących potrzeb mieszkaniowych
i żywnościowych, ale generują wydatki na leczenie (okulista – optyk, ortodonta, leczenie trądziku, (...)), edukację (zakup niezbędnych materiałów edukacyjnych, laptopa, dojazdy na studia córki K., wynajęcie mieszkania), etc. Uczestniczka podejmując dodatkowe zatrudnienie, wykazała, że stara się wykorzystać w pełni swoje możliwości zarobkowe dla poprawy warunków życia swoich i córek. Pomimo starań, jej sytuacja majątkowa nie pozwala na zaciągnięcie kredytu
w takiej kwocie, która pokryłaby spłatę wnioskodawcy w okresie 2 lat (jak tego żąda wnioskodawca) .

Okoliczności sprawy pozwalają uznać, że aktualna sytuacja finansowa uczestniczki jest nieco gorsza (trudniejsza), aniżeli wnioskodawcy. Co prawda, dochody obu stron są zbliżone co do wysokości, ale należy jednak zauważyć, że uczestniczkę obciążają w większej mierze obowiązki związane z utrzymaniem dzieci, w tym uczących się córek. To ona bowiem stara się o zaspokojenie wszystkich aktualnych na dana chwilę potrzeb córek, czasami również syna M., a udział wnioskodawcy w tym zakresie ogranicza się do uiszczania rat alimentacyjnych po 500 zł. Istotny jest tu fakt, że przyznane uczestniczce mieszkanie służy zaspokajaniu nie tylko jej potrzeb mieszkaniowych, ale również wspólnych dzieci stron.

Dodatkowo, z uwagi na rozpoczynające się studia córki K. niewątpliwie wydatki na nią wzrosną, co związane jest choćby z koniecznością zapewnienia jej zakwaterowania w K.. Podobnie wzrastają potrzeby edukacyjne młodszej córki, która chciałaby korzystać choćby z dodatkowych lekcji angielskiego, matematyki czy biologii (k. 76/2 - 77). Wymienione przez uczestniczkę potrzeby dzieci należy uznać za usprawiedliwione, nie są one zbytkowne i nie sposób odmówić im racji. Niewątpliwie też nie znajdują one pełnego pokrycia w kwocie alimentów przekazywanych przez ojca, ani tego co świadczy na ich rzecz uczestniczka. Stąd też, w ocenie Sądu, przychylenie się do wniosku wnioskodawcy R. G. – zdaniem Sądu – pogrążyłoby uczestniczkę w głębokim kryzysie finansowym, narażając na szwank egzystencję jej i dzieci. Należy pamiętać, że zapewnienie godziwej egzystencji wspólnych dzieci stron nie leży tylko w interesie uczestniczki, lecz ciąży tak samo na wnioskodawcy.

Rozstrzygając zatem o terminach i wysokości spłat Sąd miał na względzie, że sam dyskomfort wnioskodawcy związany z faktem zamieszkiwania
w wynajętym mieszkaniu nie może przemawiać za uwzględnieniem jego propozycji spłat, której nie jest w stanie sprostać uczestniczka. W pełni zrozumiałą jest chęć wnioskodawcy jak najszybszego uregulowania własnej sytuacji mieszkaniowej poprzez zakup mieszkania, ale trzeba podkreślić, że uszczerbek wnioskodawcy wynikający z wydłużenia terminu spłat nie jest równy uszczerbkowi, jaki spowodowałoby nałożenie na uczestniczkę obowiązku spłaty w terminie wskazanym przez wnioskodawcę.

Zważywszy na powyższą sytuację rodzinną i majątkową uczestniczki, Sąd przychylił się do jej wniosku i orzekł o rozłożeniu spłaty na 4 raty, płatne
w wysokości i terminach wskazanych w pkt III postanowienia.

O kosztach postępowania w pkt V postanowienia, Sąd orzekł zgodnie
z treścią art. 113 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych.

Na podstawie § 10 pkt 8 w zw. z § 8 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 03.10.2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (j.t. Dz. U. z 2017 r. poz. 1796 ze zm.), Sąd przyznał adwokatowi H. S., tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej wnioskodawcy
z urzędu, kwotę 4.428 złotych w tym: kwotę 3.600 złotych tytułem wynagrodzenia, i kwotę 828 złotych tytułem podatku VAT, którą nakazał wypłacić w całości ze środków budżetowych Sądu Rejonowego w Jaśle.