Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Jaśle

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lutego 2017 r.

Sąd Rejonowy w Jaśle I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Dorota Myśliwiec

Protokolant: st. sekr. sądowy Stanisława Synowiec

po rozpoznaniu 07 lutego 2017 r. w J.

przy udziale

sprawy z powództwa A. R. (1)

przeciwko J. M. i I. M.

o wydanie nieruchomości

I. zakazuje pozwanym J. M. i I. M. przechodzenia i przejeżdżania przez nieruchomość oznaczoną nr ewidencyjnym (...) położoną w Osobnicy na odcinku od drogi powiatowej nr ewidencyjny (...) do zachodniej granicy działki nr (...);

II. umarza postępowanie w zakresie żądania zawartego w punkcie 2 pierwotnego żądania pozwu;

III. zasądza od pozwanych I. M. i J. M. – solidarnie na rzecz powódki A. R. (1) kwotę 1175,45 zł (jeden tysiąc sto siedemdziesiąt pięć złotych 45/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

IV. nakazuje, aby Skarb Państwa Sąd Rejonowy w Jaśle ściągnął od pozwanych I. M. i J. M. – solidarnie kwotę 978,54 zł (dziewięćset siedemdziesiąt osiem 54/100) tytułem pokrycia brakujących kosztów postępowania od których uiszczenia powódka była zwolniona.

Sygn. Akt I C 150/15

Uzasadnienie Wyroku Sądu Rejonowego w Jaśle

z dnia 21 lutego 2017r

Powódka A. R. (2) w ostatecznie sprecyzowanym żądaniu pozwu domagała się ochrony własności nieruchomości położonej w Osobnicy oznaczonej nr ewidencyjnym (...) przez zakazanie pozwanym I. M. i J. M. przechodzenia i przejeżdżania przez tę działkę, która stanowi współwłasność powódki w 1/2 części oraz zasądzenia na rzecz powódki kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Na oględzinach przedmiotu postępowania powódka wskazała, że domaga się ochrony działki (...) od wjazdu na nią z drogi powiatowej na odcinku na którym działka ta przylega do nieruchomości stanowiącej własność pozwanych nr ew. (...).

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że działka której ochrony się domaga stanowi w terenie drogę z której korzystają mieszkańcy nieruchomości i właściciele pól uprawnych leżących przy tej drodze. Pozwani też korzystali z tej nieruchomości ale zaczęli zachowywać się na tej drodze tak jakby była ich własnością - zastawiając przejazd albo rozdysponowując nieruchomością poprzez zezwalanie osobom trzecim na nawożenie ziemi czy zasypanie przydrożnego rowu. Pozwani nie reagowali na zwracaną im uwagę zarówno przez powódkę jak i następców prawnych drugiej współwłaścicielki nieruchomości Z. K.. Powódka podniosła, że działka której ochrony się domaga nie jest obciążana żadnym prawem na rzecz osób trzecich.

Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa, zaprzeczyli by zastawiali szlak drożny oraz wskazali, że utwardzenia szlaku i zasypania rowu dokonał za ich zgodą a także za zgodą innych sąsiadów T. S. na działce (...). Pozwani podnieśli, że z drogi tej korzystają od lat 70- tych jako z drogi dojazdowej do swej posesji i nie mają innego dojazdu. Nigdy nie było żadnych sporów o ten przejazd, a droga ta za zgodą sąsiadów i istniejącym zwyczajem sąsiedzkim stanowiła szlak komunikacyjny z którego korzystali też inni właściciele nieruchomości przylegających do drogi. Pozwani podnieśli, że od 1971 utwardzali przedmiotowy szlak którym dojeżdżali do domu i w związku z tym nabyli służebność przedmiotowym szlakiem przez zasiedzenie.

Sąd ustalił co następuje:

Powódka A. R. (2) jest współwłaścicielką w 1/2 części działki nr (...) położonej w Osobnicy stanowiącej pastwisko (dowód - potwierdzone za zgodność z oryginałem kopie (...) (...)wydanego przez Naczelnika Powiatu w J. dnia 21 maja 1975- k54, wyrysu z mapy ewidencyjnej z dnia 18 kwietnia 2014r- k 55, wypisu z rejestru gruntów z 18 kwietnia 2014r - 56, postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po S. K. i A. K. I Ns -(...)- w aktach tut. Sądu I Ns(...))

Działka ta na gruncie stanowi drogę dojazdową biegnącą od drogi publicznej (...) w kierunku północno zachodnim. W początkowej części przylega od strony południowej do działki siedliskowej pozwanych I. M. i J. M. oznaczonej nr ew. (...) zabudowanej budynkiem mieszkalnym i gospodarczym. Z drogi tej urządzony jest wjazd na posesję pozwanych istniejącą bramą wjazdową. Działka (...) od drogi publicznej do końca posesji pozwanych jest utwardzona żwirem i kamieniami - powyżej zabudowań pozwanych dalej w kierunku zachodnim droga przechodzi w drogę polną stanowiącą dojazd do pól. Od strony północnej do drogi (...) przylega rów (dowód: protokół oględzin przedmiotu postępowania- k 84-85, opinia biegłego geodety T. G. wraz z mapą zagospodarowania przestrzennego - k 88-101)

Z przedmiotowej drogi pozwani I. M. i J. M. korzystali jako z drogi dojazdowej do swojej posesji co najmniej od połowy lat 60-tych ubiegłego stulecia. Z drogi tej korzystali również inni mieszkańcy Osobnicy którzy dojeżdżali do pól położonych przy tej drodze- droga ta umownie nazywana była "kuchtówką" zaś nazwa niewątpliwie pochodziła od nazwiska właścicieli tej działki. Korzystaniu z przedmiotowej drogi nie sprzeciwiali się jej właściciele i w zasadzie nie było na tym tle żadnych konfliktów. Pozwani korzystając z przedmiotowej drogi dokonywali jej utwardzenia na odcinku wzdłuż ich działki nr (...). Po raz pierwszy utwardzali tę drogę około 15-16 lat temu poprzez wywiezienie na nią odpadów asfaltowych później około 8 lat temu utwardzili drogę wysypując na nią gruz, około roku 1998 pozwani uczestniczyli w pracach związanych przy robieniu wjazdu na tę drogę od drogi powiatowej wraz z innymi mieszkańcami korzystającymi z tej drogi. Zorganizowano składkę po 100zł na kręgi betonowe, a pozwany J. M. załatwił przyczepę gruzu który został zużyty na utwardzenie wjazdu. związanych z Około dwa lata temu doszło jednak do nieporozumień pomiędzy pozwanymi, a następcami prawnymi drugiej współwłaścicielki nieruchomości Z. K.. Konflikt dotyczył kwestii związanych z budową w sąsiedztwie domu przez T. S. a w szczególności kwestii korzystania z drogi i zasypania przydrożnego rowu. W związku z tym konfliktem właściciele działki drogowej (...) uznając, że pozwani zachowują się na ich działce tak jakby stanowiła ona ich własność zdecydowali się na wniesienie do sądu powództwa o ochronę własności (dowód: zeznania świadków: M. K.- k 86-86v, J. K. (1) – k 86v- 87, B. R.- k 87, R. zawady – k 87-87v, W. Z.- k 87v, J. K. (2) – k 87v-88, Z. B. –k 88, C. W. – k 88-89v, W. K. – k 127-v, zeznania powódki A. R. (1)- k 127v- 128 oraz pozwanych I. M. k 128-128v, J. M. – k 128v-129)

Powołane wyżej dowody w oparciu o które sąd ustalił stan faktyczny w niniejszej sprawie są w ocenie sądu wiarygodne i to zarówno w zakresie przedłożonych przez strony dokumentów których wiarygodności żadna ze stron nie kwestionowała jak też w zakresie dowód osobowych tj zeznań świadków oraz stron które w zasadniczym i istotnym dla rozstrzygnięcia sprawy zakresie pozostają spójne i logiczne. Przede wszystkim należy wskazać, że dowody osobowe jasno wskazują na okoliczność która w zasadzie jest pomiędzy stronami bezsporna a mianowicie fakt korzystania przez pozwanych I. M. i J. M. z działki drogowej (...) stanowiącej współwłasność powódki przy wykonywaniu przejazdów do ich posesji nr ew. (...).

W zakresie dowodu z opinii biegłego geodety sąd uznał tę opinię za rzeczową, obiektywną, a żadna ze stron nie wniosła do opinii biegłego zarzutów.

Sąd zważył co następuje:

Roszczenie negatoryjne zgłoszone przez powódkę jest oczywiście uzasadnione. Jak wynika z treści art. 222§1 kc właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. W §2 tego przepisu ustawa stanowi, że przeciwko osobie która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.

Powódka jest współwłaścicielką nieruchomości której ochrony domaga się niniejszym pozwem i w związku z treścią art. 209kc zgłoszone przez nią roszczenie negatoryjne znajduje swe prawne oparcie właśnie w treści cytowanego powyżej przepisu (art. 222§1 i 2 kc)

Pozwani swój wniosek o oddalenie powództwa opierają na zarzucie zasiedzenie służebności gruntowej, co ich zdaniem daje im skuteczne względem powódki uprawnienie do władania nieruchomością powódki w zakresie odpowiadającym wykonywaniu służebności gruntowej przejazdu.

Kodeks cywilny przewiduje możliwość nabycia przez zasiedzenie służebności gruntowej, tylko w wypadku gdy polega ona na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia. Ponadto do nabycia w taki sposób służebności gruntowej stosuje się odpowiednio przepisy o nabyciu przez zasiedzenie własności nieruchomości (art. 292 kc).

Niezbędne zatem warunki do nabycia służebności gruntowej przez zasiedzenie z uwzględnieniem treści art. 172 kc to:

- samoistne posiadanie służebności

-

wymagany ustawą upływ czasu ( 20 lat w dobrej wierze , 30 lat w złej wierze)

-

korzystanie z trwałego i widocznego urządzenia

Zdaniem sądu pozwani wykazali się samoistnym posiadaniem służebności bowiem korzystali z przejazdu przez działkę powódki będąc przekonanymi, że mają do tego prawo, z przejazdu tego korzystali dojeżdżając do swej nieruchomości od połowy lat 60-tych. Oczywiście posiadanie to należy ocenić jako posiadanie w złej wierze pozwani bowiem doskonale wiedzieli, że działka drogowa po której wykonują przejazdy należy do innych osób, a oni sami nie mają żadnego prawnie zagwarantowanego przejazdu. Aby zatem mogło dojść do zasiedzenia służebności gruntowej przez pozwanych niezbędnym było wykazanie, że co najmniej od 30 lat przy wykonywaniu tych przejazdów pozwani korzystają z trwałego i widocznego urządzenia- którym niewątpliwie w zakresie służebności przejazdu jest widoczne utwardzenie szlaku czy też mostek wjazdowy. Jak wynika z samych zeznań pozwanego J. M. dokonał on utwardzenia przedmiotowego szlaku po raz pierwszy około 16 lat temu – wcześniej jak sam pozwany zeznał przedmiotowej drogi nie utwardzał. Również urządzanie wygodnego wjazdu od drogi powiatowej na przedmiotowy szlak drożny w którym pozwani współuczestniczyli finansowo i poprzez zabezpieczenie gruzu w celu jego utwardzenia miało miejsce ok. 17 lat temu. Taki okres korzystania z trwałego i widocznego urządzenia jest niewystarczający do nabycia służebności drogowej przez zasiedzenie. Pozwani zatem nie nabyli w świetle powołanych przepisów służebności przejazdu przez działkę której współwłaścicielką jest powódka przez zasiedzenie zatem nie dysponują żadnym skutecznym wobec powódki prawem do władania przedmiotem sporu, co prowadzi do uwzględnienia żądania pozwu. Sad zatem zakazał pozwanym przechodzenie i przejeżdżania przez działkę (...) na odcinku od drogi powiatowej aż do zachodniej granicy działki siedliskowej pozwanych tj działki (...).

Dla rozstrzygnięcia roszczenia negatoryjnego zgłoszonego w pozwie pozostaje zupełnie bez znaczenia okoliczność czy pozwani mają inny dojazd do swej posesji dlatego też są oddalił wniosek dowodowy strony powodowej o zlecenie biegłemu geodecie uwzględnienia w swej opinii kwestii możliwości wjazdu na posesję pozwanych bezpośrednio z drogi powiatowej. Okoliczność powyższa nie ma też żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia podniesionego przez pozwanych zarzutu zasiedzenie bowiem zarzut ten dotyczy wyłącznie tego szlaku z którego pozwani korzystali tj przejazdów po działce (...) i w razie wykazania wszystkich niezbędnych z punktu widzenia powołanych wyżej przepisów o zasiedzeniu służebności okoliczności sąd uznając taki zarzut za wykazany musiałby oddalić powództwo negatoryjne powódki niezależnie od tego czy pozwani mają czy nie mają innego dojazdu do swej posesji. Ponieważ pozwani nie wykazali nabycia służebności przez zasiedzenie roszczenie powódki podlegało uwzględnieniu.

Sąd pragnie również zauważyć, że z punktu wiedzenia oceny zasadności zgłoszonego przez powódkę roszczenia o ochronę własności bez większego znaczenia pozostają okoliczności konfliktu do jakiego doszło na tle korzystania z przejazdu przez działkę powódki w związku z budową w sąsiedztwie nowego domu przez pana T. S.. Z analizy całości materiału dowodowego wynikać może jedynie konkluzja, że gdyby tego konfliktu nie było to pozwani nadal mogliby swobodnie korzystać z przejazdu spornym szlakiem bowiem nikt by im tego nie zabraniał. Konflikt do jakiego doszło spowodował, że współwłaścicielka spornej nieruchomości wystąpiła z roszczeniem o ochronę własności i zasadność tego roszczenia wykazała przed sądem co znajduje odzwierciedlenie w treści wyroku wydanego w niniejszej sprawie.

Ponieważ powództwo w niniejszej sprawie podlegało modyfikacji i pierwotne żądania zgłoszone w pozwie zostały cofnięte a w ich miejsce powódka wniosła o zakazanie pozwanym przechodzenie i przejeżdżania przez działkę (...) sąd już w toku postępowania umorzył postępowanie w zakresie żądania wydania nieruchomości zaś w pkt II wyroku umorzył postępowanie w zakresie żądania określonego w pkt II pierwotnego żądania pozwu tj. umożliwienia prawnym właścicielom korzystania z przedmiotowej nieruchomości i zakazania blokowania przejazdu przez tę nieruchomość. Na cofnięcie pozwu w takim zakresie jaki wynikał z treści zmodyfikowanego żądania pozwu pozwani wyrazili zgodę – co skutkuje w myśl art. 355kpc w związku z art. 203§1-3kpc umorzeniem postępowania.

W związku z uwzględnieniem żądania pozwu orzeczenia w przedmiocie kosztów postępowania znajduje uzasadnienie w treści art. 98kpc. pozwanych zatem obciąża obowiązek zwrotu na rzecz powódki poniesionych przez nią kosztów postępowania w łącznej kwocie 1175,45zł na którą składają się połowa opłaty sądowej od pozwu w kwocie 15zł, 963,45zł tytułem zwrotu poniesionych przez powódkę kosztów opinii biegłego oraz kwota 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego i 17 zł tytułem zwrotu kosztów opłaty od pełnomocnictwa.

Pozwanych obciąża również obowiązek zwrotu na rzecz Skarbu Państwa kosztów postępowania od których uiszczenia powódka był zwolniona (art. 13 ust1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ) tj brakujących kosztów opinii biegłego (963,45zł oraz połowy opłaty sądowej od pozwu, 15zł).