Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Jaśle

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 września 2021 r.

Sąd Rejonowy w Jaśle I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Grzegorz Wanat

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Maria Otrębska

po rozpoznaniu w dniu 1 września 2021 roku w Jaśle

sprawy z powództwa (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W.

przeciwko J. R. (1)

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt I C 140/21 upr.

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego w Jaśle z dnia 1 września 2021 r.

Pozwem wniesionym w dniu 20 listopada 2020 r. powód (...)
I(...)
z siedzibą w W. ( (...) 259) domagał się zasądzenia kwoty 13.839,31 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 20.11.2020 r. do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu powyższego żądania powód wskazał, że roszczenie wynika
z umowy pożyczki zawartej przez pozwanego J. R. (1) w dniu 02.02.2017 r. z (...) Sp. z o. o. Pozwany nie wywiązał się z obowiązku spłaty, natomiast powód nabył ww. wierzytelność w drodze umowy cesji z dnia 30.10.2017 r. Powód wskazał, że wierzytelność stała się wymagalna w dniu 06.10.2017 r.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. Pozwany podniósł szereg zarzutów przeciwko żądaniu powoda, w tym: nieważność umowy pożyczki z powodu abuzywności jej postanowień, brak legitymacji powoda do wytoczenia powództwa, lichwiarski charakter pożyczki.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Powód (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. zawarł w dniu 30.10.2017 r.
z (...) Sp. z o.o. w W. umowę przelewu wierzytelności w ramach procesu sekurytyzacji, na podstawie której nabył pakiet wierzytelności przysługujących pierwotnemu pożyczkodawcy – (...) Sp. z o. o. wobec jej klientów – z tytułu udzielonych pożyczek konsumenckich. Wierzytelności zostały oznaczone w załączniku nr 3 do umowy. Pośród nabytych wierzytelności znajduje się wierzytelność wobec pozwanego J. R. (1), wynikająca z pożyczki ratalnej z dnia 02.02.2017 r. na łączną kwotę zadłużenia 14.369,66 zł (dowód: kserokopia wyciągu z umowy przelewu – k. 26 - 32, oświadczenia zbywcy (...) Polska z 17.11.2017 r. – k. 33, wyciągu z załącznika(...)wykazu wierzytelności – k. 45 - 47).

Pozwany J. R. (2) zawarł w dniu 2 lutego 2017 r. z (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W., jako pożyczkodawcą, umowę pożyczki o nr (...), na podstawie której otrzymał do dyspozycji kwotę 7.500 zł, zobowiązując się do jej zwrotu wraz z odsetkami i kosztami – tj. łącznie do zwrotu kwoty 14.700,38 zł w terminie do dnia 28.02.2019 r. Pozwany zobowiązał się m.in. ponieść koszt prowizji w wysokości 6.336 zł (dowód: kserokopia umowy nr (...) wraz z załącznikami, w tym harmonogram spłat – k. 50 - 60, potwierdzenie wypłaty środków przez (...) S.A. na rachunek pozwanego z 06.11.2017 r. – k. 62).

W dniu 31 sierpnia 2017 r. z powodu niedokonywania terminowych spłat zadłużenia, przedmiotowa pożyczka została wypowiedziana (wydruk pisma „wypowiedzenie umowy” z 31.08.2017 r. – k. 61).

W dniu 04.04.2018 r. z rachunku J. R. (1) dokonano wpłaty na rachunek powoda w kwocie 100 zł, wskazując w tytule nr (...) (dowód: elektroniczne potwierdzenie przelewu (...) z 10.08.2021 r. – k. 85).

Powyższe ustalenia opierają się na powołanym w treści uzasadnienia materiale dowodowym zaoferowanym przez powoda, którego autentyczność
i treść zasadniczo nie budziła wątpliwości Sądu. Pozwany – co prawda podniósł szereg zarzutów kwestionujących ww. dokumenty – miały one jednak charakter szablonowy i nie korespondujący z faktyczną treścią i charakterem przedstawionych dokumentów. W szczególności, wbrew zarzutom pozwanego, umowa pożyczki została zawarta w sposób bezpośredni, a nie za pomocą środków porozumiewania się na odległość, o czym świadczy chociażby fakt złożenia własnoręcznego podpisu pozwanego zarówno na umowie pożyczki, jak
i oświadczeniach stanowiących załącznik tej umowy.

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie z uwagi na upływ terminu przedawnienia, co czyni zbędnym odnoszenie się do zarzutów sformułowanych przez stronę pozwaną, a podnoszącą lichwiarski i abuzywny charakter umowy pożyczki.

W przedmiotowej sprawie jedną z istotnych okoliczności było ustalenie, czy opisana w pozwie wierzytelność może być skutecznie dochodzona. Trzeba bowiem pamiętać, że Sąd, orzekając po dniu wejścia w życie ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U.2018.1104) zobowiązany jest badać z urzędu - na podstawie art. 5 ust. 4 tej ustawy, czy roszczenie nie jest przedawnione. Według art. 117 § 1 k.c. przedawnieniu ulegają roszczenia majątkowe. Zgodnie zaś z art. 117 § 2 ¹ k.c. po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi. Zgodnie z art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat sześć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej trzy lata. Bieg przedawnienia rozpoczyna się zaś od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne (art. 120 § 1 k.c.). Roszczenie staje się zaś wymagalne po upływie terminu do jego spełnienia.

W przedmiotowej sprawie niewątpliwym jest, że roszczenie powoda, jak również jego poprzednika prawnego, ma charakter majątkowy i jest związane
z działalnością gospodarczą powoda i poprzednika prawnego powoda. Należy przy tym zauważyć, że o związku roszczenia z prowadzeniem działalności gospodarczej powinny decydować okoliczności istniejące w chwili powstania roszczenia, przy czym bez znaczenia dla tej kwalifikacji pozostaje, czy roszczenie powstało w relacji obustronnie profesjonalnej, czy też profesjonalista (przedsiębiorca) występuje tylko po jednej stronie stosunku prawnego, wystarczy, iż podmiotem gospodarczym jest osoba występująca z roszczeniem (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 15 listopada 2012 r., w sprawie I ACa 674/12).

Z twierdzeń powoda i przedłożonych dokumentów wynika, że termin wymagalności roszczenia przypadał na dzień 6 października 2017 r.

W konsekwencji zatem, 3-letni termin przedawnienia właściwy dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, upłynął z dniem 7 października 2020 r. Jednocześnie w analizowanej sprawie nie zachodzą okoliczności mogące świadczyć o przerwie bądź zawieszeniu biegu przedawnienia.

Powód przedłożył wprawdzie – wraz z repliką na odpowiedź na pozew

(k. 81 - 83) bankowe potwierdzenie przelewu na kwotę 100 zł, datowane na dzień 04.04.2018 r. (k. 85), mające – zgodnie z twierdzeniami powoda – świadczyć
o przerwie terminu przedawnienia, jednak zdaniem Sądu dokument ten nie stanowi dostatecznej podstawy dla uznania, że do takiej przerwy terminu faktycznie doszło. Należy bowiem zauważyć, że przedmiotowy dokument poświadcza jedynie fakt zapłaty z rachunku pozwanego na rachunek powoda kwoty 100 zł, jednak w żaden sposób jego treść nie daje powiązać się ze stosunkiem zobowiązaniowym, na którym powód opiera swoje żądanie w tym postępowaniu, tj. na umowie pożyczki o nr (...). W ocenie Sądu treść tego dokumentu jest niewystarczająca, aby przyjąć, że w sprawie doszło do uznania przez pozwanego długu w określonej wysokości i z określonego stosunku zobowiązaniowego.

Jak wiadomo, dla skuteczności uznania niewłaściwego nie jest wymagana żadna szczególna forma. Może ono być także dorozumiane np. na skutek częściowego wykonania, prośby o odroczenie płatności. Uznanie niewłaściwe jest bowiem uzewnętrznieniem stanu świadomości dłużnika, z którym ustawa łączy jedynie skutek w postaci przerwania biegu terminu przedawnienia (wyrok Sadu Najwyższego z dnia 15 listopada 2007 r., sygn. akt II CSK 347/07). Podkreślić należy, że kodeks cywilny nie reguluje instytucji uznania długu, a jedynie treść art. 123 § 1 pkt 2 k.c. stanowiąca, iż bieg terminu przedawnienia roszczenia przerywa się przez uznanie roszczenia daje bezpośrednią podstawę dla istnienia tzw. uznania niewłaściwego długu. Pamiętać jednak należy, że sąd cywilny nie może domniemywać złożenia oświadczenia woli lub wiedzy. Zarówno
w doktrynie, jak i w orzecznictwie sądowym przyjmuje się, że musi być ono wyraźne i niewątpliwe. Za takie nie sposób uznać jakiejkolwiek wpłaty dokonanej przez pozwanego na rzecz powoda, tym bardziej, zważając na fakt, znany Sądowi z urzędu, a to chociażby z innych spraw rozpoznawanych w tutejszym Sądzie przeciwko pozwanemu o zapłatę – że pozwany J. R. (2) posiada liczne zobowiązania finansowe z tytułu zaciągniętych pożyczek konsumenckich. Powód nie przedstawił tymczasem dowodu, z którego wynikałoby jasne oświadczenie woli dłużnika, iż swój dług wynikający z określonego stosunku zobowiązaniowego, w określonej wysokości uznaje.

W szczególności, w poczet materiału dowodowego nie przedłożono żadnych dokumentów opatrzonych podpisem dłużnika, a zawierających, czy to prośby o odroczenie płatności, czy to o rozłożenie długu na raty lub umorzenie części zobowiązania i innych oświadczeń. W żadnym razie przedstawione elektroniczne potwierdzenie przelewu na kwotę 100 zł (k. 85) nie stanowi wyrazu świadomości dłużnika, że ten konkretny – dochodzony w niniejszym procesie – dług istnieje i obciąża go obowiązkiem zapłaty.

Reasumując powyższe, skoro powództwo wytoczone zostało po upływie terminu wyżej wskazanego (albowiem w dniu 20 listopada 2020 r.) to jako dotyczące roszczenia przedawnionego podlega oddaleniu.

Należy w tym kontekście zauważyć, że zgodnie z art. 5 ust. 2 zd. 2 noweli, jeżeli termin przedawnienia, który jest krótszy według noweli, niż według przepisów dotychczasowych, a który przed dniem jej wejścia w życie rozpoczął bieg i nie upłynął, upłynąłby wcześniej, gdyby obliczać go na dotychczasowych zasadach, niż gdyby liczyć go od tego dnia z uwzględnieniem zmienionych nowelą przepisów kodeksu cywilnego, termin ten jest obliczany nadal z uwzględnieniem jego dotychczasowego początku biegu i długości. Stąd też, na kanwie niniejszej sprawy należało przyjąć, że termin przedawnienia roszczenia upłynął z upływem 3 lat od daty wymagalności pożyczki, a nie z końcem roku kalendarzowego,
w którym płatność ta stała się wymagalna.

Konkluzję tę wzmacnia fakt, że konstrukcja wszystkich przepisów prawa międzyczasowego oparta jest na niedziałaniu prawa wstecz, w związku z czym ich wykładnia powinna być zgodna z regułą intertemporalną prawa prywatnego (art. 3 k.c.).

Wobec tego powództwo podlega oddaleniu.